Horecasector brengt lessen bedrijfsbeheer terug naar de klas

Vakkennis aanvullen met ondernemersinzichten
Sinds de afschaffing van de vestigingswet en het attest bedrijfsbeheer in 2018 is er in arbeidsmarktgerichte opleidingen minder aandacht voor ondernemende competenties. Problematisch, zeker in een sector als horeca, waar een combinatie van vakkennis én ondernemerszin cruciaal is om vroegtijdige stopzettingen te vermijden. Uit recente cijfers van Statbel blijkt dat meer dan de helft van de Belgische ondernemingen de eerste tien jaar niet overleeft. Tijd dus om het roer om te gooien, vonden de sociale partners van de horeca (Horeca Vlaanderen, Comeos, ABVV, ACV). Via de sectorale vormingsorganisatie Horeca Forma geven ze nu jongeren opnieuw de kans om al op school essentiële ondernemersinzichten op te doen.

Sectoraal attest Ondernemerschap: troef bij het starten van een eigen zaak
De sectorale vormingsorganisatie Horeca Forma ontwikkelde een referentiekader Ondernemerschap, met thema’s zoals financieel beheer, kostprijsberekening, vergunningen, personeelsbeleid, marketing en meer. Wie slaagt voor de eindtest, behaalt het sectoraal attest Ondernemerschap: een bewijs dat je als aspirant-horecaondernemer al een basis hebt. Een bonus bij het starten van een eigen zaak of bij het solliciteren naar functies zoals kok, bartender, maître, ...

Het sectoraal attest wordt géén verplichting om een zaak te starten, maar het is wél een enorme troef, duidt Matthias De Caluwe, CEO van Horeca Vlaanderen: “Horeca draait om gastvrijheid, beleving en smaak. Maar je bouwt geen toekomst enkel met passie hiervoor, ook kostprijsberekeningen, loonkosten inschatten, marketing opzetten… horen erbij. Daarom was de afschaffing van de vestigingswet een foute keuze en pleiten we al lang bij de politiek voor een alternatief. Want wíllen we dat jongeren doorgroeien in onze sector, dan moeten we hen die bagage van bij de start meegeven. Daarom nemen we me met dit project als sector zelf het heft in handen.”

Geslaagd pilootproject in Ter Groene Poorte en Hotelschool Hasselt
Twee hotelscholen namen dit schooljaar de proef op de som: Hotelschool Hasselt en Ter Groene Poorte in Brugge. De cijfers spreken voor zich. Waar bij de prétest maar de helft van de leerlingen slaagde, was dat bij de eindtest bijna 90%. De gemiddelde score steeg van 48,9% op de prétest naar 65,5% op de eindtest. In totaal mochten 64 jongeren hun sectoraal attest ‘Ondernemerschap’ in ontvangst nemen tijdens de officiële uitreiking op 23 juni in Ter Groene Poorte.

Robin Vanderelst, directeur Horeca Forma: “We onderzoeken al 3 jaar de ondernemerscompetenties bij laatstejaars in horecascholen. De resultaten maakten ons ongerust. Dat we net nú ingrijpen is geen toeval. Door de onderwijshervorming komt er tot 8u vrij in de specialisatiejaren. Het project Ondernemerschap biedt invulling voor die uren én perspectief op een attest met duidelijke meerwaarde. Dat zal leerlingen extra motiveren om het zevende jaar aan te vatten.”

Inge Waeles, zelf ondernemer (restaurant Boury***) reikte als ambassadeur de eerste certificaten uit: “Ik weet uit ervaring hoeveel je nog moet leren als je start. Hoe meer je op school al meekrijgt, hoe beter. Jongeren moeten beseffen wat er echt komt kijken bij ondernemen: heel wat verantwoordelijkheid, cijfers, keuzes maken, … Als ambassadeur van dit project hoop ik jongeren beter te kunnen voorbereiden op hun grote droom: ooit een eigen horecazaak starten.” 

In 2025-2026 doen nog zeker 17 andere horecascholen mee. De aanmeldingsperiode loopt nog. De lessen “Ondernemerschap” zullen worden ingericht in de specialisatiejaren kok, grootkeukenkok, sommelier, hotelreceptionist, chef de partie en barman.