Horeca Vlaanderen reageert op kwestie rond pop-ups en zomerbars: gelijke spelregels, eerlijke concurrentie en structureel overleg moeten centraal staan.

Een post op sociale media van een Oost-Vlaamse café-uitbater opende afgelopen weekend opnieuw het debat rond pop-ups en zomerbars. De ondernemer klaagde aan dat pop-ups op het dorpsplein van Sleidinge de klanten van zijn zaak en andere gevestigde horeca wegplukken. Naar eigen zeggen een algemeen gekend probleem. “Elke vereniging kan zomaar een pop-upbar openen”, zegt de café-uitbater uit het Meetjesland. “Maar als de schoonste tijd van jaar voorbij is, doeken ze hun kraam op en moeten wij de winter gewoon maar zien door te komen.”

Iedereen gelijk

Doen pop-ups en zomerbars de vaste horeca effectief doodbloeden? De meningen zijn hierover verdeeld. Bloeiende horeca maakt steden en gemeenten tot levende en bruisende centra waar zowel inwoners als niet-inwoners elkaar kunnen ontmoeten in een gezellige en ongedwongen sfeer. Tijdelijke horecazaken (pop-up horeca) kunnen bijdragen aan de versterking van het sociaal weefsel binnen een stad of gemeente, en de aantrekkingskracht van die stad of gemeente vergroten. Maar er dient over te worden gewaakt dat tijdelijke initiatieven zich aan dezelfde spelregels dienen te houden als de permanente horeca van die stad of gemeente. En daar knelt nu net het schoentje.

“Ondernemers zijn niet tégen maar vóór concurrentie, maar die concurrentie moet wel eerlijk gebeuren”, voegt De Caluwe toe. “Concreet betekent dit dat concurrenten met “gelijke wapens” moeten kunnen strijden. Bijvoorbeeld, vzw’s kunnen een pop-up uitbaten met vrijwilligers. Door een gebrek aan loonkosten kunnen zij veel goedkopere prijzen hanteren dan de reguliere horeca. Deloyale concurrentie binnen de sector moeten we zoveel mogelijk vermijden.”

Met Horeca Vlaanderen pleiten wij er dan ook al sinds 2018 voor dat steden en gemeenten er (nog) meer op moeten toezien dat er een gelijk speelveld is voor alle spelers op de markt.

Structureel overleg

Een eerlijkere verdeling in de gemeente- en provinciebelasting en meer overleg met lokale overheden alsook tussen hen en horeca-uitbaters zijn al langer strijdpunten van de sectorfederatie. Zo gaven we met het  “Kies voor horeca” -memorandum in 2018 al enkele aanbevelingen voor de aanpak van deloyale concurrentie:

• Gemeenten volgen een strikt beleid om deloyale concurrentie zoveel mogelijk te vermijden.
• Gemeentebesturen organiseren zelf geen deloyale concurrentie ten aanzien van de horeca. Zo werken ze zelf niet met vrijwilligers in horeca-activiteiten en beletten dat gemeentelijke infrastructuur voor deloyale concurrentie kan gebruikt worden.
  
  
• Sociale restaurants zijn gericht op een specifieke doelgroep. Indien ze ruimer toegankelijk zijn, moeten er minstens variabele prijzen toegepast worden, waarbij de prijs voor personen die niet financieel behoeftig zijn, steeds marktconform moet zijn.
  
  
• Gemeenten zijn wijs in het toelaten van pop-ups en zomerbars en deze moeten aan minstens dezelfde regels voldoen als reguliere zaken. Ook bestaande horeca moet kunnen deelnemen aan deze pop-ups. Het plaatsen van pop-ups wordt altijd afgetoetst met de lokale ondernemers.

Daarnaast lanceerde Horeca Vlaanderen tijdens de coronacrisis een manifest “pop-ups en zomerbars”. Hiermee gaan we steeds in dialoog met de lokale overheden. Het bestaat uit volgende principes:

• Heldere communicatie en structureel overleg
• Twee vaste pop-up periodes
• Maximale uitbatingsperiode van 100 dagen
• Stedenbouwkundige verenigbaarheid
• Aanvraag tot vestiging van een pop-up horecazaak
• Overeenstemming van de exploitatie met sectorale regelgeving
• Sluitingsuur
• Een pop-up horecazaak op openbaar domein

Horeca Vlaanderen blijft de impact van pop-ups en zomerbars op de vaste horeca, samen met al haar lokale afdelingen, hoog op de politieke afdelingen zetten.

Benieuwd naar meer reacties van ons? Raadpleeg dan hier het artikel uit het Nieuwsblad over de kwestie of (her)beluister onze reactie in het VRT NWS op Radio 1.

Heb je als stad of gemeente interesse in ons manifest? Mail dan naar info@horeca.be en onze regionale coördinatoren contacteren je zo spoedig mogelijk terug, om in dialoog te gaan.