Allergenen

Het FAVV verhoogde in 2017 de weging van een overtreding van de allergenenwetgeving van 3 naar 10 punten. Dat betekent dat u, ingeval het FAVV bij een controle in uw zaak vaststelt dat u de allergenenwetgeving niet goed naleeft, een grotere kans maakt op een PV en bijhorende boete.  

Sinds eind 2014 moet de consument worden ingelicht over de aanwezigheid van allergenen in gerechten, ook in de horecasector. Uit de controles hierop door het FAVV blijkt dat slechts een minderheid van de gecontroleerde horecazaken zich houdt aan deze verplichting inzake allergeneninformatie. We zetten dan ook graag nog eens op een rijtje wat precies van u verwacht wordt.  

Allergenen? 

Bepaalde voedingsbestanddelen kunnen een allergische reactie uitlokken bij personen die hieraan gevoelig zijn. Deze voedingsbestanddelen worden allergenen genoemd. Voor een lijst van de 14 wettelijk bepaalde allergenen, klik hier (PDF, bron FAVV). 

Zelfs een zeer kleine dosis allergenen kan al een ernstige allergische reactie (jeuk, huiduitslag, diarree, braken, zwellingen, ademhalingsproblemen,…) uitlokken en zelfs fataal (dodelijk) zijn. Daarom is het heel belangrijk om de consument, als hij/zij ernaar vraagt, juist te informeren over de aanwezigheid van allergenen in sommige bereidingen. 

De wetgeving

Vanaf 13 december 2014 geldt de nieuwe Europese allergenenwetgeving. Die legt aan alle sectoren op dat de allergeneninformatie ook voor onverpakte levensmiddelen schriftelijk aan de consument moet worden meegedeeld. 

Voor België is, op verzoek van o.a. Horeca Vlaanderen, gebruik gemaakt van een afwijking die bepaalt dat de informatie ook mondeling kan worden meegedeeld àls aan de volgende eisen is voldaan: 

1. Op verzoek van de consument wordt de allergeneninformatie meegedeeld zonder uitstel, op de plaats waar het levensmiddel te koop wordt aangeboden, en voordat de aankoop plaatsvindt.
2. In het kader van het autocontrolesysteem wordt er een interne procedure uitgewerkt en geïmplementeerd binnen de inrichting zodat er kan worden verzekerd dat de allergeneninformatie op een correcte manier meegedeeld wordt en voldoet aan de bepalingen uit punt 1.
3. De in punt 2 bedoelde procedure is schriftelijk aangebracht op een fysieke of elektronische drager in de vestigingseenheid waar het levensmiddel te koop wordt aangeboden en is gemakkelijk toegankelijk voor het betrokken personeel en de controlerende autoriteit.
4. Het betrokken personeel is opgeleid over de risico’s verbonden aan voedselallergieën en intoleranties, en over de in punt 2 bedoelde procedure;
5. Er worden geen bijkomende kosten aangerekend aan de consument die de informatie opvraagt.

Bijkomend aan bovenvermelde vereisten moeten de volgende vermeldingen duidelijk zichtbaar aangebracht worden op de plaats waar niet-voorverpakte levensmiddelen te koop worden aangeboden, zodat ze makkelijk zichtbaar en duidelijk leesbaar zijn:

1. Een vermelding waarbij de consument verzocht wordt zich te wenden tot het personeel van de vestiging.

2. Een vermelding waarbij de consument wordt gewaarschuwd dat de samenstelling van de producten kan veranderen.

Deze vermeldingen zijn niet vereist wanneer de exploitant op voorhand navraag doet bij de consumenten over hun voedingsbehoeften inzake allergieën en voedselintoleranties en hij hen levensmiddelen op een individuele en aan die behoeften beantwoordende manier kan bezorgen.

De interne procedure 

Over de inhoud en de uitwerking van de  vermelde interne procedure stelt het FAVV dat de volgende aspecten van belang zijn:

• Waar vind ik de allergeneninformatie van mijn grondstoffen?
• Waar vind ik informatie over de allergenen die ik zelf heb gebruikt?
• Hoe zorg ik ervoor dat de allergeneninformatie die ik geef steeds actueel is?
• Wie heeft de verantwoordelijkheid voor het beheer van allergeneninformatie?
• Wat gebeurt er als de verantwoordelijke niet aanwezig of niet beschikbaar is?
• Wat gebeurt er als door omstandigheden onverwachts wordt afgeweken van de gebruikelijke receptuur?
• Hoe gebeurt de informatieoverdracht van de verantwoordelijke naar de eindconsument?
• Is die overdracht steeds gewaarborgd bijv. ook bij piekmomenten of tijdelijk personeel?

Het FAVV heeft een invulformulier uitgewerkt op basis waarvan een antwoord kan gegeven worden op bovenvermelde vragen en dat kan dienen om de door u gebruikte werkwijze vast te leggen. U kan het formulier aanpassen aan de specifieke situatie van uw bedrijf.
Klik hier voor het standaardformulier dat het FAVV voorstelt (PDF).