Horeca Vlaanderen dringt tijdens overleg opnieuw aan op bijsturing van plannen voor rookverbod op terrassen
Vandaag werden sectorfederaties Horeca Vlaanderen, Horeca Wallonië en een delegatie van Horeca Brussel ontvangen op het kabinet van federaal minister Vandenbroucke, voor een toelichting bij de eerste versie van het ontwerp tot wetswijziging inzake de uitbreiding van het rookverbod.
In het federale regeerakkoord 2025-2029 van de regering is een uitbreiding van het rookverbod opgenomen. Concreet houdt die uitbreiding een verbod op roken op terrassen en het afschaffen van rookkamers in. Deze maatregel zet opnieuw aanzienlijke druk op de horecasector, in het bijzonder op cafés en andere drinkgelegenheden. Sectorfederatie Horeca Vlaanderen sprak zich onmiddellijk na de bekendmaking van de plannen al uit tegen het voorstel en stelde alternatieven voor, zoals de invoering van afzonderlijke rook- en niet-rookzones op terrassen of het behoud van keuzevrijheid voor ondernemers. Tot op heden, helaas, zonder resultaat.
Tijdens het overleg van vandaag lichtte het kabinet het eerste ontwerp tot wetswijziging toe. Dit omvat onder meer een algemeen rookverbod op terrassen vanaf 1 januari 2026, een rookvrije perimeter van 10 meter rond deze terrassen, een gedeelde verantwoordelijkheid voor uitbaters en consumenten alsook het afschaffen van rookkamers.
“Het kabinet gaf toelichting bij een voorlopige tekst, maar die houdt momenteel geen rekening met onze alternatieve voorstellen of met de praktische bezwaren die we vanuit het werkveld aanbrachten,” aldus Matthias De Caluwe, CEO van Horeca Vlaanderen. “De boodschap was duidelijk: de plannen zoals ze neergeschreven zijn in het regeerakkoord moeten vanaf 1 januari 2026 worden uitgevoerd. Toch herhaalden wij onze bedenkingen en vroegen onder meer om een langere overgangsperiode. We blijven verder zoeken naar brede steun voor een coalitie die inzet op gast- én keuzevrijheid.”
Haalbaarheid ernstig in vraag gesteld
Uit een recente ledenbevraging van Horeca Vlaanderen blijkt dat 72% van de horecazaken gekant is tegen een rookverbod op terrassen. Bovendien verwacht 67% een jaarlijkse omzetdaling mocht het verbod er effectief komen. Daarnaast leven er veel praktische bezorgdheden onder horecaondernemers over de afbakening van de 10-meterperimeter.
“‘Zien roken, doet roken’ is het standpunt van het kabinet Volksgezondheid. Maar waarom mag er dan, volgens het huidige wetsontwerp, wel gerookt worden op openbare banken of picknickplaatsen die binnen dezelfde perimeter staan? Daar zit geen logica in. En wat met pleinen waar meerdere terrassen naast elkaar liggen? Mensen gaan zich dus gewoon verplaatsen om op 10,01 meter van het terras een sigaret op te steken. Daarmee verdwijnt de sigaret echt niet uit straatbeeld. ” stelt De Caluwe.
Uitbater niet verantwoordelijk
Net als bij het nu al bestaande rookverbod binnen, vertrekt het huidige ontwerp tot wetswijziging van een gedeelde verantwoordelijkheid bij de horeca-uitbater en consument voor de naleving van de rookwetgeving op terrassen. Horeca Vlaanderen vraagt uitdrukkelijk om deze verantwoordelijkheid niet bij de uitbaters te leggen, indien deze verder in lijn zijn met de regels.
“Op een terras is niet altijd een medewerker aanwezig, in tegenstelling tot binnenruimtes. Wij kunnen en willen geen ‘terrasagent’ spelen,” zegt De Caluwe. “Daarom stellen wij voor dat de uitbater vrijgesteld wordt van verantwoordelijkheid wanneer er duidelijke signalisatie aanwezig is en geen asbakken worden voorzien. Dit is logisch en zorgt voor rechtszekerheid bij controles.”
De drie horecafederaties hopen alvast dat bij een volgend overleg een aangepaste tekst op tafel ligt, die rekening houdt met de bekommernissen van de sector en werkbare alternatieven biedt.